سرزمين پارسيان
فرهنگ و گذشته آريایی
به نام پروردگار در فروردین سال 1320 خورشیدی، یک قطعه از چنین روکشی را هنگام کوتاه کردن دیوارهای خشتی باستانی در ناحیه اتاقهای جنوبی قصر آپادانا در میان دیوار یافتهاند که اندازه آن 12 در 31 سانتیمتر است و 289 گرم وزن دارد و رویش سه گاو بالدار، قلمزنی شدهاست و سوراخهایی بر روی آن تعبیه شده که جای میخهایی را که با آن به در وصلش میکردهاند نشان میدهد. دوتا از این گونه میخها از جنس طلا و به همراه صفحه بود. در سوی جنوب تالار مرکزی آپادانا، دو درگاه قرینه درگاههای شمالی به دهلیزی باز میشد که به انبارها و یک حیاط رواقدار میرسید. نور درون تالار بزرگ مرکزی از طریق دریچههای بزرگی که در دیوارهای شرقی و غربی (هر یک 6 عدد) و دیوار شمالی (5عدد) تعبیه کرده بودند، تأمین میشد دیوار جنوبی پنج تا طاقچه بزرگ داشت. ساختمان این کاخ ،از دید داریوش بزرگ کاری سترگ و ماندنی بود و به همبن سبب او فرمان داد تا نام و نشان خود و ایران (ایرانشهر) را بر چهار خشت زرین و چهار خشت سیمین هریک به طول و عرض 33 سانتینتر و پهنای 15 میلیمتر به سه زبان و خط پارسی باستان، بابلی وایلامی نقش کردند و چهار جعبه سنگی که هر کدام 45 سانتیمتر طول و عرض و 15 سانتیمتر بلندی داشت ساختند و در هر جعبه، یک لوح رزین و یک لوح سیمین به همراه چند سکه، از نوع سکههای ایونیه و لودیه و یونان، که در آن روزگار رواج داشت (در 515 پیش از میلاد، هنوز سکههای داریوش، موسم به داریک،دریک یا داریوشی ضرب نشده بود) قرار دادند و در چهار گوشه تالار مرکزی آپادانا، زیر پی دیوار آپادانا، با تخته سنگهایی سنگین مدفون ساختند. دو تا از این جعبهها و گنجینههایشان را در طول روزگار به تاراج بردهاند و جای خالی یکی از آنها در گوشه شمال غربی آپادانا در دل سنگ کوه، آشکار مانده بودفردریک کرفتر .در سال 1313 خورشیدی به بررسی این جای خالی پرداخت و نتیجه گرفت که باید در سه گوشه آن نیز نمونه آن یافت شود. پس از حفاری گوشهها و در گوشه شمال شرقی و جنوب شرقی جعبهها و گنجینه درون آنها را یافتند و به تهران فرستادند. اکنون یک جفت از لوحهها در موزه ملی ایران نگهداری میشود. روی هر یک از این چهار لوحه، متنی به سه زبان فاسی باستان(10 سطر)، ایلامی (7 سطر) و بابلی (8 سطر) به خط میخی کندهاند. متن همه کتیبههای دوازده گانه، یکسان و ترجمه آن چنین است: داریوش شاه بزرگ، شاه شاهان، شاه کشورها، پسر ویشتاسپ از تخمه هخامنشی. داریوش شاه گوید: این است کشوری که من دارم. از جایگاه سکاهایی که آنسوی سغد تا برسد به حبشه، از هندوستان تا برسد به لودیه، آن را اهورامزدا، مهست خدایان، به من بخشید است. اهورامزدا مرا و این خاندان شاهیم را بپاید.